W Polsce potwierdzono zakażenia bakterią legionella w czterech województwach. Legionelloza nie jest chorobą przenoszoną z człowieka na człowieka. Bakteria ta występuje w stawach, jeziorach, rzekach oraz w systemach wodociągowych.
Zakład Komunalny w Trzcińsku-Zdroju informuje, że w związku z zaistniałą sytuacją w województwach południowej Polski związaną z wystąpieniem bakterii Legionelli w wodzie wprowadza zapobiegawcze chlorowanie wody w miejscowościach zarządzanych przez jednostkę tzn.: Trzcińsko-Zdrój, Gogolice, Chełm Dolny, Rosnówek, Górczyn, Stołeczna, Piaseczno, Babin.
Legionella jest ródłem zakażenia pałeczkami Legionella w obiektach mogą być: instalacje ciepłej wody, instalacje klimatyzacyjne, ale także nawilżacze powietrza, baseny, sitka prysznicowe, zawory czerpalne, wieże chłodnicze, myjnie, turbiny dentystyczne, urządzenia do wspomagania oddychania, dializatory itp.
Kolonizacji bakterii sprzyja temperatura w zakresie 25-45 °C (optymalna temperatura do ich rozwoju wynosi 38 °C), niskie stężenie dezynfekantów, zastoiny wody i czynniki biotyczne takie jak obecność innych mikroorganizmów, biofilmu.
W warunkach optymalnych wzrost bakterii Legionella trwa od 2 do 6 dni. Szybkość wzrostu przyspiesza dodatkowo podłoże bogate w żelazo i mangan, wysoka wilgotność, dostępność dwutlenku węgla, oraz wspomniana już odpowiednia temperatura.Bakterią nie można zakazić się przez picie skażonej wody. Legionella wywołuje legionellozę czyli chorobę legionistów, która może skończyć się zapaleniem płuc. Objawy legionellozy przypominają grypę (gorączka, dreszcze, suchy kaszel, ból głowy i mięśni.
Utrzymujące się wysokie temperatury powietrza sprzyjają namnażaniu się pałeczek Legionella w wewnętrznych instalacjach wodnych. W związku z zakażeniami tą bakterią, Główny Inspektor Sanitarny polecił wszystkim jednostkom Państwowej Inspekcji Sanitarnej w kraju wzmocnienie nadzoru nad przestrzeganiem zasad bezpieczeństwa zdrowotnego wody przez zarządzających wodociągami i instalacjami wodnymi. Dotyczy to także obiektów takich, jak szpitale czy domy pomocy społecznej.
Jak dotąd, zakażenie bakterią Legionella pneumophila potwierdzono u 113 pacjentów hospitalizowanych na terenie Rzeszowa i powiatu rzeszowskiego, Dębicy, Przemyśla, Kolbuszowej, Łańcuta oraz Sędziszowa Małopolskiego. Zanotowano też 7 zgonów – były to osoby w wieku 64-95 lat, o obniżonej odporności i obciążone innymi chorobami, w tym onkologicznymi.
Jaką chorobą jest legioneloza
Legioneloza to choroba układu oddechowego. Jest chorobą zakaźną, ale nie zaraźliwą. Wywołują ją bakterie Legionella, które występują w wodzie i rozmnażają się w temperaturze 20-50 stopni Celsjusza.
Jak można się zakazić
Legioneloza nie przenosi się z człowieka na człowieka. Stanowi zagrożenie dla ludzi jedynie, gdy dostanie się do dróg oddechowych. Do zakażenia może dochodzić poprzez wdychanie powietrza, w którym znajduje się aerozol skażonej bakteriami wody (mgła wodna powstała w wyniku rozprysku wody).
Legionella nie przenosi się drogą pokarmową, tzn. nie jest dla nas niebezpieczna, gdy trafi do układu pokarmowego wraz z wypitą wodą.
Leczenie zakażenia legionellą
Większość przypadków legionelozy można wyleczyć za pomocą antybiotyków. Ciężki przebieg choroby najczęściej dotyczy osób starszych, z obniżoną odpornością i przewlekłymi chorobami płuc, a także palaczy.
Jak zmniejszyć ryzyko zakażenia
Regularnie czyść i dezynfekuj urządzenia natryskowe w domu (głowice prysznicowe, nawilżacze powietrza, wanny z hydromasażem), zgodnie z zaleceniami producenta.
Po nieużywaniu kranu ponad 2 tygodnie, odkręć wodę na przynajmniej 2 minuty zanim zaczniesz z niej korzystać.
Okresowo opróżniaj i przepłukuj urządzenia grzewcze, zgodnie z zaleceniami producenta, aby zredukować osiadające na dnie i ściankach zanieczyszczenia.
Jeżeli możesz, zachowaj temperaturę wody w urządzeniach grzewczych na poziomie 60°C.
Działania resortu zdrowia i Państwowej Inspekcji Sanitarnej
Podkarpacki Państwowy Wojewódzkie Inspektor Sanitarny prowadzi dochodzenie w celu ustalenia źródła zakażenia. Najbardziej prawdopodobne to system wodociągowy. W związku z tym, pobierane są w wytypowanych punktach próbki wody. Na bieżąco prowadzone są również wywiady epidemiologiczne z osobami zakażonymi i analizowane wynikające z nich dane.
Główny Inspektorat Sanitarny we współpracy z Narodowym Instytutem Zdrowia Publicznego Państwowym Zakładem Higieny – Państwowym Instytutem Badawczym, z myślą o zarządzających wewnętrznymi systemami wodnymi i urządzeniami występującymi w budynkach, opracował zalecenia, które pomogą zmniejszyć zagrożenie, jakie mogą stanowić występujące w wodzie bakterie Legionella. W dokumencie wskazano zakres podstawowych działań technicznych dla różnego typu systemów/urządzeń lub ich elementów.
W celu skoordynowania działań regularnie spotyka się sztab kryzysowy z udziałem ścisłego kierownictwa Ministerstwa Zdrowia (minister Katarzyny Sójki i wiceministra Waldemara Kraski), Głównego Inspektoratu Sanitarnego oraz służb wojewódzkich i władz samorządowych.
Powołany został również Zespół Ekspercki, wspierający działania Państwowej Inspekcji Sanitarnej, samorządu terytorialnego oraz podmiotów odpowiedzialnych za poszczególne elementy infrastruktury komunalnej w tym mieście.
