Polsko-Niemieckie Transgraniczne Centrum Dziedzictwa Naturalnego i Kulturalnego Regionu Doliny Środkowej Odry zostało docenione w XV edycji konkursu Marszałka Województwa Zachodniopomorskiego na najlepszą przestrzeń publiczną. To efekt renowacji, jaką przeszła zabytkowa willa w Dębnie. W środę, 9 lipca 2025 roku wicemarszałek województwa Jakub Kowalik wręczył laureatowi konkursu okolicznościową statuetkę.
O konkursie
Konkurs na „Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Zachodniopomorskiego” adresowany jest do lokalnych samorządów i ma na celu promocję dobrych praktyk w zakresie tworzenia nowych wartości w przestrzeni publicznej Pomorza Zachodniego. W jego XV edycji organizowanej w 2024 roku brało udział 18 przedsięwzięć, m.in. z: Bań, Darłowa, Dobrej, Świnoujścia, Stepnicy, Karlina, Kołobrzegu, Stargardu, Polanowa i Węgorzyna. Wśród wyróżnionych znalazło się Polsko - Niemieckie Transgraniczne Centrum Dziedzictwa Naturalnego i Kulturowego Regionu Doliny Środkowej Odry w Dębnie.
– Pomorze Zachodnie pięknieje, dlatego warto doceniać inwestycje zmieniające oblicze regionu – podkreślił wicemarszałek województwa Jakub Kowalik. – Wyróżnienie dla Dębna przyznano przede wszystkim za niezwykle udaną odnowę zabytkowej willi oraz za wspaniały pomysł wykorzystania obiektu na cele współpracy transgranicznej, służącej podtrzymaniu i popularyzacji niematerialnych wartości dziedzictwa kulturowego regionu, budującej kapitał społeczny po obu stronach granicy – dodał.
O inwestycji
Budynek Polsko-Niemieckiego Transgranicznego Centrum Dziedzictwa Naturalnego i Kulturowego Regionu Doliny Środkowej Odry mieści przy ulicy Mickiewicza 43 w Dębnie. Został wzniesiony w 1897 r. jako willa mieszkalna - rezydencja fabrykanta sukna Fritza Hildebrandta. Po 1945 r. obiekt był użytkowany na cele publiczne - pełnił różne funkcje m.in. domu kultury. W 1972 r. został przeznaczony na przedszkole publiczne, które było jego ostatnim użytkownikiem do 2004 roku. Od tego czasu budynek był nieużytkowany i ulegał stopniowej dewastacji. Decyzja o jego kompleksowej renowacji, a następnie modernizacja pozwoliła obiektowi zyskać drugie życie.
Remont wilii rozpoczęto od licznych prac rozbiórkowych. Zmodernizowano układ klatki schodowej z dwubiegowej na trójbiegową z projektowanym wprowadzeniem na wszystkich kondygnacjach wewnętrznej obudowanej platformy pionowej dla osób z niepełnosprawnościami, co wiązało się z rozbiórką stropów. W piwnicy inaczej wygląda układ pomieszczeń. Powstała sala spotkań wraz z wyposażeniem multimedialnym, toalety, aneks kuchenny, pomieszczenia gospodarcze i magazyny. Na parterze z kolei jest przestrzenna sala, hol główny i szatnia. Na pierwszym piętrze zlokalizowane zostały sale ekspozycyjne oraz pokoje biurowe i gospodarcze. Obiekt wzbogacił się o nowoczesny układ instalacji wewnętrznych spełniających wszelkie wymogi. Na nowo zagospodarowano przyległy do budynku teren. Zmieniono układ ścieżek oraz dojazdu, wybudowano miejsca postojowe, jak i zamontowano oświetlenie i instalacje wodno-kanalizacyjne. Na zewnątrz pojawiła się również strefa wypoczynku z ławkami oraz wykonano nasadzenia zieleni.
Willa ma dużą wartość architektoniczną i stanowi dziedzictwo kulturowe regionu. M.in. we wnętrzu zachowała się oryginalna stolarka drzwiowa i elementy zwieńczenia otworów drzwiowych zdobione bogatym ornamentem okuciowym i roślinnym. Częściowo okna zostały poddane renowacji, pozostałe wymieniono na nowe, zachowując ich architektoniczną wartość. Ponadto elewacja wykonana została w stylu neorenesansowym z dużą ilością detalu architektonicznego, którą podzielono poziomo gzymsami: cokołowym, międzykondygnacyjnym i zwieńczającym wspartym na kroksztynach. Wszelkie prace konserwatorskie odbywały się pod nadzorem konserwatorskim, z zastosowaniem nowoczesnej technologii.
Obecnie obiekt przeznaczony jest do organizacji warsztatów, spotkań kulturalnych, wystaw dla różnych grup społecznych. To jednocześnie siedziba punktu informacji turystycznej, gdzie dostępne są polsko-niemieckie mapy, gry dla dzieci czy ulotki promujące Region Doliny Środkowej Odry. W budynku znaleźć można również transgraniczną bazę rękodzielników i regionalistów. Co więcej, Centrum, jak i bibliotekę wyróżniają aktywni pracownicy, którzy zbierają materiały w postaci legend, bajek, przepisów kulinarnych, odtwarzają stare umiejętności, zwyczaje i obrzędy, przypominając lokalną historię. Działalność instytucji sprzyja polsko-niemieckiej integracji i wymianie doświadczeń w zakresie kultury, dziedzictwa naturalnego i przyrodniczego, a okazała i urokliwa willa służy promocji walorów turystycznych po obu stronach Odry.
Źródło: Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego
Tags:
Dębno